12 Eylül 2025, 22:42
DİR’in amacı, Türkiye’de yerleşik firmaların ihracata yönelik üretimlerinde ihtiyaç duydukları hammadde, yarı mamul veya yardımcı malzemeleri vergisiz ithal etmesini sağlamaktır. Bu sayede ihracat maliyeti düşer, rekabet gücü artar.
Şartlı Muafiyet Sistemi
İthal edilen girdilere KDV, gümrük vergisi, ÖTV, KKDF ödenmez.
Ancak ithalat yapılan ürünler mutlaka işlenip ihracata konu edilmelidir.
Geri Ödeme Sistemi
Önce ithalat yapılır, vergiler ödenir.
Daha sonra bu girdiler kullanılarak ihracat yapılırsa ödenen vergiler iade edilir.
Başvuru:
Ticaret Bakanlığı’na (İhracat Genel Müdürlüğü) veya yetkilendirilmiş birliklere online başvuru yapılır.
DİR Belgesi Alımı:
Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) düzenlenir. Bu belgede ithal edilecek girdiler, ihracatı taahhüt edilen ürünler ve süreler yer alır.
İthalat:
Belge kapsamında belirlenen hammadde, yarı mamul vergisiz olarak ithal edilir.
Üretim ve İhracat:
İthal edilen malzemelerle üretim yapılarak ihracat gerçekleştirilir.
Kapatma İşlemleri:
İhracat tamamlandıktan sonra gümrük ve ihracat beyannameleriyle birlikte belge kapatılır.
Belgenin süresi vardır (genelde 12 ay, bazı sektörlerde farklı olabilir).
İhracat taahhüdü yerine getirilmezse muaf olunan vergiler cezalı olarak tahsil edilir.
İhracat sonrası taahhüt kapatma için tüm evrakların eksiksiz ibraz edilmesi gerekir.
Dahilde işleme kapsamında Türkiye iç pazarına satış yapılamaz. (Ama “şartlı satış” veya “işleme sonrası ihraç kaydı” gibi özel durumlar olabilir.)
Girdi maliyetinde ciddi tasarruf (vergisiz ithalat).
Uluslararası pazarda fiyat avantajı.
Belirli sektörlere (tekstil, metal, elektronik, gıda vb.) rekabet gücü kazandırma.
Özet:
Dahilde İşleme Rejimi, “ithalat → işleme/üretim → ihracat” zincirinde maliyetleri azaltarak Türkiye’den ihracatı teşvik eden bir sistemdir. Doğru yönetildiğinde büyük avantaj sağlar, ancak belge kapatma süreçleri titizlik ister.
